Zorggroep Ter Weel en Bibliotheek Oosterschelde hebben in 2019 de volgende ambitie geformuleerd: binnen twee jaar is iedereen in Hansweert op een basisniveau taal-, digitaal, sociaal, vitaal en financieel vaardig. Met de pilot Dichterbij de Kern wilden zij samen met het dorp praktische oplossingen verzinnen om hun ambitie te realiseren. Onder meer door: een maandelijks Digi Café + te organiseren, jong en oud bij elkaar te brengen en professionals trainingen aan te bieden over het signaleren en bespreekbaar maken van laaggeletterdheid. Bijzonder aan de pilot is de locatie: Maria-Oord in Hansweert, een woonzorgcentrum van Zorggroep Ter Weel. De betrokkenheid van het sociaal team maakt de aanpak krachtig. Dit team bestaat uit vrijwilligers uit het dorp, sleutelfiguren, de seniorenraad, kerken, bank, bibliotheek, zorgorganisaties en andere betrokkenen.

Aanpak

Om antwoord te krijgen op de vraag of er voldoende draagvlak voor de aanpak was, werd een Letterlunch georganiseerd. De uitkomst was positief: er bleek meteen betrokkenheid en een actieplan werd opgesteld. De uitkomsten zijn weer mee teruggenomen naar het sociaal team. Tijdens de lunch werd het idee van een digitale inloop geopperd, waarbij de + staat voor een meerwaarde. Zo wordt er telkens een andere partner uitgenodigd om kennis te delen en uit te wisselen.    

Het hele sociaal team heeft samen met betrokken professionals de training Herkennen & Doorverwijzen gevolgd. Vooral onder de NT1’ers heerst een taboe op laaggeletterdheid. Vandaar dat heel breed is ingestoken. Ouderen steunen vaak sterk op de partner of kinderen als het gaat om digitale vaardigheden. Dit leidt tot problemen als de vertrouwenspersoon of mantelzorger wegvalt. Het Digi Café + voorziet dan zeker in een behoefte. Mensen weten het café te vinden via mond-op-mond-reclame en huis-aan-huisbladen.

Opbrengsten

Kwantitatieve opbrengsten zijn nog moeilijk te geven, de meerwaarde zit vooral in de gezamenlijke beweging die in gang is gezet. 
Het sociaal team van Hansweert is meer actief betrokken geraakt bij de eigen leefomgeving, waardoor er minder geklaagd wordt en meer gedacht in oplossingen. 
Het Digi Café + is bekend bij de dorpsbewoners en voorziet in een behoefte. De lunches zorgen ervoor dat de betrokkenheid blijft. 
Bijvangst: De onderlinge samenwerking tussen de verschillende partijen is veel hechter geworden. Men vindt elkaar makkelijker en er is meer connectie tussen diverse beleidsterreinen. Er is nu een mooie basis om op voort te borduren. 

Succesfactoren

• Betrek elke keer en vanaf de eerste stap de dorpsbewoners erbij. Blijf vervolgens samen optrekken. 
• Zorg voor een vaste coördinator. Dit geeft een veilig en vertrouwd gevoel en dat is een belangrijke randvoorwaarde om vragen en behoeften boven water te krijgen. 
• Neem de tijd om de aanpak te ontwikkelen en draagvlak en vertrouwen op te bouwen. 
• Sluit aan bij een bestaand sociaal initiatief. In dit geval is dat de maandelijkse dorpslunch Heel Hansweert Luncht in het dorpshuis. Dat maakt het makkelijker om partijen mee te krijgen en er is meteen een kerngroep die de aanpak uitdraagt. 
• Maak gebruik van sleutelpersonen met autoriteit die achter je plannen staan en met iedereen door een deur kunnen (zoals een wethouder of schooldirecteur). 
• Blijf niet wachten tot álle neuzen dezelfde kant op staan. Durf te beginnen.

Toekomst

De verdere ontwikkeling van de aanpak krijgt vorm, in samenwerking met het hele lokale netwerk. De volgende actiepunten zijn geformuleerd: 

• Standaard iemand van de gemeente laten aanschuiven tijdens het Digi Café + en de lunches met de kinderen uitbreiden om oud en jong nog meer te verbinden. 
• Meer gebruikmaken en delen van de kennis van het sociaal team met de bezoekers en de gemeenschap, zodat zij ook een actievere rol krijgen in de uitvoering. 
• Een tweede training voor professionals verzorgen, waarin zij door middel van ‘design thinking’ laaggeletterdheid nog beter leren herkennen en bespreekbaar maken.