Er zijn 3 miljoen mensen tussen de 16 en 75 jaar in Nederland die moeite hebben met basisvaardigheden als lezen, schrijven, rekenen en/of digitale handelingen. Om laaggeletterdheid aan te pakken, liep van 2020 tot en met 2024 het overheidsprogramma Tel mee met Taal. In opdracht van het ministerie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voerden Ockham/IPS en Expertisecentrum beroepsonderwijs (ECBO) een eindevaluatie uit. Daarmee wordt duidelijk wat het programma opleverde. Gemeenten geven aan dat de inzet van Stichting Lezen en Schrijven hen structureel hielp om aan de slag te gaan met basisvaardigheden van inwoners. De eindevaluatie maakt echter ook duidelijk dat kortdurende programma’s niet leiden tot stevig beleid.  En dat een duurzame infrastructuur van volwassenonderwijs nodig is om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland die moeite heeft met lezen, schrijven, rekenen en digitaal, dit kan (bij)leren.

Samenwerken voor impact 

De eindevaluatie laat zien dat een integrale en samenhangende aanpak impact heeft. Want te lage basisvaardigheden is meer dan alleen een onderwijsprobleem. Het zorgt ervoor dat mensen niet (meer) kunnen werken, schulden krijgen en minder gezond zijn. Daarom zijn alle betrokken departementen nodig in een gezamenlijke aanpak van lage basisvaardigheden. Met het aflopen van Tel mee met Taal loopt ook de samenwerking tussen de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap af. Daarmee stopt de gezamenlijke aanpak van laaggeletterdheid op landelijk overheidsniveau. Met als gevolg dat er te weinig mensen bereikt worden en de aanpak versnipperd is.

Masterplan volwassenonderwijs 

Die groep van 3 miljoen mensen groeit. Wij pleiten dan ook voor meer ambitie en sturing om te lage basisvaardigheden onder volwassenen te verminderen. Wij roepen op voor een Masterplan voor basisvaardigheden voor volwassenen.